Kredi faizlerinde 8 ayda 150-300 baz puan artış görüldü

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) verilerinden derlenen bilgilere göre, geçen yılın sonunda yüzde 14,53 düzeyinde bulunan ortalama ticari kredi faiz oranı, bu yılın ocak ayında yüzde 13,25'e gerileme yaşansa da ocak ortasından itibaren yükselişe geçtiği görüldü. Temmuzda yüzde 17'nin üzerini gören ticari kredi faiz oranı, geçen ay yüzde 15,7 seviyesine düştü. Ticari kredi faiz oranı, son iki haftalık dönemde tekrar yüzde 17'yi aşarak bu ay itibarıyla yüzde 17,29 ile Mart 2009'dan bu yana en yüksek seviyeye çıktı. Bankalarca açılan ticari kredilere uygulanan ağırlıklı ortalama faiz oranları, son 8 aylık süreçte 275 baz puan artış yaşandı.

MEVDUAT FAİZ ORANI 10,87

Söz konusu dönemde konut kredisi faiz oranı yüzde 11,4'ten yüzde 12,9'a, taşıt kredisi faiz oranı yüzde 13,3'ten yüzde 16,3'e ve ihtiyaç kredisi faiz oranı da yüzde 16,1'den yüzde 18,3'e yükseldi. Böylece son 8 aylık dönemde faizler, konut kredilerinde 150 baz puan, ihtiyaç kredilerinde 240 baz puan ve taşıt kredilerinde 300 baz puan artışı kaydedildi.

Geçen yılın sonunda yüzde 8,52 seviyesinde bulunan 1 ay vadeli TL mevduat faiz oranı da 1 Eylül itibarıyla 10,82'ye çıktı.

Turkey Macro View Consulting Yönetici Direktörü Ferhat Yükseltürk, konuyla ilgili AA muhabirine yaptığı açıklamada, piyasada ocak ayı sonrasında TL'de yaşanan zayıflık ve bunun enflasyon görünümünü belirgin bir şekilde bozmasının ardından TCMB'nin, politika duruşunu sıkılaştırması ve ortalama fonlama maliyetini yüzde 8'den yüzde 12'ye kadar çıkarmasının mevduat maliyetlerinin de artmasına neden olduğunu belirtti.

Yükseltürk, enflasyonun bu dönemde çift haneye yükselmesi ve gelecek döneme yönelik enflasyon beklentilerinin bu dönemde yukarı yönlü revize edilmesinin de TCMB'nin, enflasyon görünümünde anlamlı bir iyileşme görülene kadar sıkı duruşunu sürdüreceğine işaret ettiğini, bu nedenle mevduat faizlerinde de hem Merkez Bankası'nın sıkı duruşu hem de enflasyon görünümü nedeniyle ocak ayına kıyasla ortalamada 200 baz puan artış yaşandığını aktardı.

“ENFLASYONDA ANLAMLI BİR İYİLEŞME”

Ayrıca söz konusu artışın özellikle özel bankalar tarafında daha yüksek gerçekleştiğine değinen Yükseltürk, açıklamasını şu sözlerle sürdürdü:

"Yılın ilk yarısında Kredi Garanti Fonu (KGF) teşvikinin de etkisiyle hızlanan kredi büyümesi Türk bankalarının kaynak ihtiyacını artırırken, yurt dışı kaynağın görece sınırlı olduğu dönemde bankaların mevduat yarışına girmelerine neden oldu. Aynı zamanda, bankaların fonlama kompozisyonunda döviz mevduatları ağırlığının artması da bankaların TL kredilerini fonlamak amacıyla ihtiyaç duyduğu TL mevduat maliyetlerini artırdı. Yılın ikinci yarısından itibaren ise yavaşlamaya başlayan kredi büyümesi mevduatlar üzerindeki baskıyı bir miktar azaltmış durumda. Nitekim mevduat maliyetlerinde 23 Haziran'dan bu yana sınırlı düşüş gözlendi. Önümüzdeki dönemde mevduat faizleri ve dolayısıyla kredi faizlerinin anlamlı şekilde düşebilmesini sağlayacak ana etkenin, enflasyonda anlamlı bir iyileşme patikasına girilmesi ve bunun sonucunda TCMB'nin fonlama faizinde bir miktar indirime gitmesiyle sağlanacağını öngörüyoruz."

Yurt dışı risk iştahındaki olumlu havanın devam ederek TL varlıklara olan ilginin sürmesinin de mevduat ve kredi faizlerinde aşağı yönlü hareketi tetikleyecek diğer önemli faktörler olarak öne çıktığını kaydeden Yükseltürk, küresel faizlerde son dönemde gözlenen iyimser trendin, ABD Merkez Bankası (Fed) ve Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB) para politikalarında normalleştirme adımları ile yerini hızlı yükselişe bırakması durumunda yurt içinde de mevduat getirilerindeki düşüşün oldukça sınırlı kalacağını da sözlerine ekledi.